Blog

Wieś i gmina Gniewino  na Kaszubach – krótki przewodnik po regionie

Gniewino to spokojna miejscowość położona na północy Kaszub, niedaleko wybrzeża Bałtyku i Jeziora Żarnowieckiego. To dobry punkt na wypoczynek z dala od dużych miast, a jednocześnie z wygodnym dojazdem do Gdyni, Wejherowa czy Półwyspu Helskiego. Znajdują się tu podstawowe usługi, miejsca rekreacji i zaplecze noclegowe, a okolica sprzyja aktywnemu zwiedzaniu. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje o tym regionie.

Charakterystyka wsi Gniewino

Gniewino to niewielka, spokojna wieś, będąca jednocześnie siedzibą gminy. Znajduje się w północnej części województwa pomorskiego, na Kaszubach, na zachód od Trójmiasta. Na północ od miejscowości rozciągają się nadmorskie miejscowości takie jak Białogóra, Dębki czy Karwia. Na południu dominują zaś typowe dla Kaszub lasy i jeziora.

Mieszka tu nieco ponad dwa tysiące osób, co nadaje miejscowości kameralny, lokalny charakter. Na co dzień działa tu szkoła, kościół, sklepy, czy punkty usługowe. 

Charakterystyka gminy Gniewino

Gmina Gniewino rozciąga się na północy Kaszub pomiędzy wybrzeżem Bałtyku a jeziorami i lasami środkowej części Pomorza. Zajmuje powierzchnię 176 km² i liczy około 7,3 tysiąca mieszkańców. W jej skład wchodzi 26 miejscowości oraz 12 sołectw, z czego administracyjną siedzibą jest wieś Gniewino.

To gmina o zróżnicowanym krajobrazie. W części północnej znajdują się tereny prowadzące w stronę nadmorskich kurortów, natomiast południe i środkowe obszary to pola, lasy oraz niewielkie jeziora. Wschodnia część gminy przylega zaś do Jeziora Żarnowieckiego.

W Gniewinie funkcjonuje gminny ośrodek administracyjny, szkoły, instytucje kultury oraz infrastruktura sportowa. Dzięki temu gmina zapewnia mieszkańcom i odwiedzającym dobrą bazę do codziennego życia, a jednocześnie pozostaje miejscem atrakcyjnym turystycznie z dogodnym dostępem zarówno do kaszubskiej przyrody, jak i wybrzeża Bałtyku.

Historia regionu

Najstarsze ślady obecności człowieka na terenach dzisiejszej gminy Gniewino sięgają epoki prehistorycznej. Według opracowań archeologicznych pierwsze osady istniały tu już około 2500 lat p.n.e., a później rozwijała się tu kultura pomorska. To efekt korzystnego położenia: w pobliżu jeziora, lasów i naturalnych szlaków komunikacyjnych.

Po raz pierwszy w źródłach pisanych Gniewino pojawia się jednak dopiero w 1364 roku. Wtedy też, mistrz krzyżacki Winryk von Kniprode przekazał wieś rycerzowi Szczepanowi von Blandzekow. W kolejnych dziesięcioleciach miejscowość funkcjonowała w cieniu rywalizacji Polski z zakonem krzyżackim o Pomorze. Jednym z ważniejszych epizodów tych zmagań była bitwa pod Świecinem stoczona 17 września 1462 roku w bezpośredniej okolicy, nad Jeziorem Żarnowieckim. Zwycięstwo wojsk polskich umocniło wtedy pozycję Korony w regionie. Pośrednio przyczyniło się to do tego, że niedługo po wojnie 13-letniej w 1476 roku Gniewino trafiło pod opiekę cysterek z pobliskiego opactwa w Żarnowcu. Fakt ten na długie lata związał tutejszą ziemię z klasztorną administracją. Kolejne wieki przynosiły zmiany właścicieli i wpływów politycznych – od czasów Rzeczypospolitej po okres zaborów i panowania pruskiego.

Po II wojnie światowej Gniewino znalazło się w granicach Polski i stało się siedzibą gminy. W drugiej połowie XX wieku region zaś zmieniły inwestycje energetyczne realizowane wokół Jeziora Żarnowieckiego, które wzmocniły jego znaczenie gospodarcze. To tutaj powstała w tym czasie największa w Polsce elektrownia szczytowo-pompowa. Tutaj też zaczęto budową elektrowni atomowej, której nigdy nie ukończono.

Najświeższy rozdział historii, który bez wątpienia zwiększył popularność regionu to rok 2012. Właśnie wtedy, podczas mistrzostw Europy w piłce nożnej bazę treningową i noclegową w Hotelu Mistral Sport i na obiektach sportowych Gniewina wybrała reprezentacja Hiszpanii. Pobyt utytułowanej drużyny wypromował miejscowość na arenie międzynarodowej i przyczynił się do rozwoju infrastruktury sportowo-rekreacyjnej, z której dziś korzystają mieszkańcy i turyści.

Ciekawostki z życia gminy

Z gminą Gniewino wiąże się kilka ciekawostek. Najważniejsze z nich to m.in.:

  • Pozostałości dawnej linii kolejowej – kiedyś kursowały tu pociągi pasażerskie i towarowe, dziś torowisko jest nieczynne, ale nasypy i perony przyciągają miłośników historii.
  • Zabudowania folwarczne i pałacowo-parkowe po majątkach cystersów z Żarnowca – użytkowane dawniej jako gospodarstwa klasztorne, dziś stanowią ciekawy przykład architektury wiejskiej.
  • W 1462 roku pod Świecinem nad Jeziorem Żarnowieckim rozegrała się bitwa między wojskami polskimi a zakonem krzyżackim – od kilku lat co roku na początku sierpnia odbywa się tu rekonstrukcja historyczna przyciągająca turystów i lokalną społeczność. 
  • W drugiej połowie XX wieku teren w okolicy Jeziora Żarnowieckiego przekształcono w strefę energetyczną – w latach 70-80. powstała tam jedna z największych w Polsce elektrowni szczytowo-pompowych, co nadało regionowi nowe znaczenie gospodarcze.

Co warto zobaczyć w Gniewinie?

W Gniewinie i najbliższej okolicy znajduje się kilka miejsc, które szczególnie warto odwiedzić podczas pobytu w regionie. Najpopularniejsze z nich to:

  • Kaszubskie Oko – wieża widokowa z tarasem, z którego rozciąga się szeroki widok na Jezioro Żarnowieckie, okoliczne lasy i wiatraki. 
  • Jezioro Żarnowieckie – duży akwen z miejscami do wypoczynku nad wodą, możliwością uprawiania sportów wodnych i spokojnymi ścieżkami spacerowymi.
  • Zagroda w Nadolu – skansen prezentujący tradycyjne zabudowania kaszubskie, dawne narzędzia i elementy życia codziennego. 
  • Stolemy – to figury kaszubskich olbrzymów, które znaleźć można na terenie całej gminy.

Zapraszamy również do zapoznania się z pozostałymi atrakcjami w Gniewinie.

Gdzie nocować w Gniewinie?

Będąc w Gniewinie, bez wątpienia warto postawić na sprawdzone miejsce, jakim jest Hotel Mistral Sport, położony w samym centrum gminy. To świetny wybór dla osób, które chcą połączyć wypoczynek z aktywnym spędzaniem czasu blisko natury. Z hotelu w kilka minut można dojechać nad Jezioro Żarnowieckie. Wyjazd nad Bałtyk do Dębek czy Białogóry zajmuje zaś nie więcej niż pół godziny.

Goście mają tu do dyspozycji nowoczesną strefę wypoczynkową z basenem, saunami i jacuzzi, co pozwala zrelaksować się po całym dniu odkrywania Kaszub lub plażowania. Hotel oferuje także rozbudowane zaplecze sportowe. Do dyspozycji gości jest m.in. bieżnia, boiska, kort tenisowy, czy pływalnia. To miejsce dobrze oceniane przez rodziny z dziećmi, pary oraz grupy znajomych, którzy chcą mieć pod ręką wygodne pokoje, pyszną kuchnię regionalną i szybki dostęp do atrakcji regionu.

FAQ

Jaki jest kod pocztowy Gniewina?

Kod pocztowy miejscowości Gniewino to 84-250.

Gdzie znajduje się urząd gminy Gniewino?

Urząd Gminy Gniewino mieści się pod adresem ul. Pomorska 8, 84-250 Gniewino.

Gdzie znajduje się poczta w Gniewinie?

Placówka pocztowa w Gniewinie działa pod adresem ul. Pomorska 18, 84-250 Gniewino.

Czy w Gniewinie działa biuro informacji turystycznej?

Tak. Punkt informacji turystycznej działa w kompleksie Kaszubskie Oko w dolnej części wieży widokowej. Biuro działa w sezonie, zazwyczaj od maja do września.

Ile jest z Gniewina do Bałyku?

Z Gniewina do Bałtyku jest około 20 km. Trasa do centrum Białogóry liczy 16 km, do Dębek zaś 24 km. 

Czy w Gniewinie znajduje się kościół?

Tak. Zlokalizowany jest przy ul. pomorskiej 10. Nabożeństwa odbywają się tu w dni powszednie (o 7:00 oraz o 17:30) oraz w niedzielę i święta (o 7:30, 9:00, 11:30 i 17:30).

Podsumowanie

Gniewino to bez wątpienia dobre miejsce dla osób, które chcą odpocząć na Kaszubach w spokojnym otoczeniu natury, a jednocześnie być blisko popularnych nadmorskich miejscowości. Połączenie jeziora, lasów i niedużej odległości od morza daje wiele możliwości spędzania czasu od relaksu po aktywne zwiedzanie. Do tego dochodzi wygodna infrastruktura, ciekawa historia oraz miejsca, które pozwalają lepiej poznać lokalną kulturę. To region, który warto uwzględnić w swoich wakacyjnych i weekendowych planach. Jeśli więc celem podróży jest północna część Kaszub, warto postawić na ten region.